Cholesterol en hartproblemen

Cholesterol is een belangrijke factor in de ontwikkeling van arteriosclerose. Het lichaam neemt cholesterol op via het voedsel maar het wordt ook geproduceerd door het lichaam zelf. Cholesterol wordt hoofdzakelijk geproduceerd door de lever, maar ook door de bijnieren en de voortplantingsorganen.
Cholesterol is een noodzakelijke component van lichaamscellen en is een bouwmateriaal voor hormonen zoals oestrogeen en testosteron.
Echter, cholesterol kan problemen veroorzaken wanneer hoge concentraties in de bloedsomloop aanwezig zijn. Deze hoge concentraties van cholesterol leiden tot het verharden van de slagaders, hartaanval en andere vaatziektes.

Bij het meten van cholesterol in het bloed worden 3 waarden bepaald:

  • LDL-cholesterol of “slechte cholesterol” heeft de eigenschap om plaque op de slagaderwanden, die het hart en de hersenen voeden, op te bouwen.
  • HDL-cholesterol of “goede cholesterol” transporteert cholesterol vanuit het bloed terug naar de lever. HDL cholesterol verlaagt hierdoor het risico op aderverkalking.
  • Triglyceriden zijn de normale vetten. Triglyceride in het bloed spelen ook een rol in de vorming van aderverkalking.

Soja en cholesterol

Sojaproducten helpen het cholesterolgehalte op peil te houden omdat:

  • Soja cholesterolvrij is.
  • Soja eiwitten bevat die het cholesterolgehalte doen dalen.
  • Ongeveer 60% van de vetzuren in soja zijn cholesterolverlagend. De vetzuren van soja zijn rijk aan essentiële vetzuren (EPA) die noodzakelijk voor het goed functioneren van ons lichaam.
  • Soja-isoflavonen verhinderen aderverkalking.
  • Soja bevat oplosbare vezels die de hoeveelheid cholesterol in het bloed doen verminderen.

In landen waar regelmatig sojaproducten gebruikt worden komen hart- en vaatziekten minder voor. Er is onderzoek gedaan dat suggereert dat soja kan helpen om hartziekten te verminderen. Soja doet dit door het cholesterolgehalte te verlagen en aderverkaling te verminderen. Vóór de leeftijd van 60 hebben mannen meer problemen hun cholesterol dan vrouwen. Na menopause, wanneer de productie van natuurlijke oestrogenen daalt, hebben vrouwen meer kans op aderverkalking en worden ze gevoeliger voor hartaanvallen. Soja-isoflavonen hebben een zwakke oestrogene werking die voldoende is om het cholesterolgehalte te verlagen.

Onderzoek Onderzoek van JW Anderson: In de meeste van zijn proeven werd het dierlijke eiwit vervangen door soja-eiwitten (gemiddelde 47g per dag). De opname van energie, vet en cholesterol was gelijkaardig voor beide groepen.

De belangrijkste bevindingen:

  • Het vervangen van dierlijk eiwit door soja-eiwit verminderde cholesterol met 9,3%.
  • Het sojadieet had het LDL cholesterolniveaus met gemiddeld 12,3% doen verminderen.
  • HDL cholesterol steeg met 2,4%.

Vermelding Fabrikanten van voedingsmiddelen mogen op de verpakking vermelden dat consumptie kan leiden tot het verminderen van de hartaandoeningen, indien deze minstens 25 g soja-eiwitten bevatten per portie. Wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat bij het dagelijks nuttigen van 25 g soja-eiwitten een grote daling van cholesterol kan verwacht worden

Aanpak Cholesterol

Het aantal hartaanvallen, beroertes en benodigde open hartoperaties bij mensen die al eens een hartinfarct hebben gehad, kan flink dalen. Onderzoek onder bijna 9000 mensen in vijf Europese landen toont aan dat dit mogelijk is door het ‘slechte’ cholesterol LDL in het bloed met een agressievere behandeling aan te pakken dan tot nu toe gebruikelijk is.

Volgens de Nederlandse richtlijnen mag het LDL-cholesterol bij patiënten met hart- en vaatziekten niet hoger zijn dan 3 millomol per liter, maar die richtlijn moet worden aangepast. Dat vertelde J. Kastelein, hoogleraar vasculaire geneeskunde van het Academisch Medisch Centrum (AMC) dinsdag. Kastelein leidde het Nederlandse deel van het onderzoek.

Uit het dinsdag in het Amerikaanse vakblad Jama gepubliceerd onderzoek blijkt dat het mogelijk is om het LDL-cholesterol terug te brengen naar minder dan 2 millomol per liter. Dit zou naar schatting elke vijf jaar een kleine 70 nieuwe hartaanvallen, beroertes en benodigde open hartoperaties per duizend inwoners kunnen schelen. Gemiddeld hebben gezonde mensen een veel hoger LDL-gehalte dan 3 millomol per liter. Dat varieert soms van 3,5 tot 4 millomol per liter. “Heb je echter laten zien dat je daar niet tegen kan, omdat je een hartinfarct hebt gehad, dan moet je de mouwen opstropen en dat cholesterol aanpakken.” Zijn boodschap is duidelijk: een lager LDL-cholesterolgehalte is beter